کتاب کاغذی یا الکترونیکی کدام بهتر است؟
مطالعه دیجیتال یا کاغذی؛ کدام سودمندتر است؟
زمانی که لپ‌تاپی در پیش رویتان است و به اینترنت هم وصل هستید، امکان دارد هوس کنید که به سراغ ایمیل هایتان بروید و آن ها را چک کنید یا سری بع شبکه‌های اجتماعی تان بزنید. شکی نیست که این مساله باعث پایین آمدن عملکرد صحیح شما و حتی افرادی که دور و برتان هستند می شود حتی اگر آن ها نگاهشان به صفحه مانیتور لپ‌تاپ شما بیفتد هم حواسشان پرت خواهد شد.
البته موضوع حواس پرتی تنها مربوط به کلاس‌های درس دانشگاه نمی‌شود. حتی برخی مطالعات بیانگر آن است که خواندن متون گوناگون بر روی دستگاه‌های دیجیتال، بازدهی پایین تری به نسبت مطالعه کتاب های کاغذی دارد. مثلا تصور کنید در حال خواندن یک رمان بر روی لپ تبلتتان هستید، امکان دارد در حین خواندن رمان ؛ به سرتان بزند که بخواهید شبکه‌های اجتماعی تان را هم چک کنید . حتی بعضی از کتاب‌ها داخل متنشان لینک یا فیلمی گنجانده شده که تمام آنها باعث حواس پرتی و عدم تمرکز خواننده می‌گردد.
با این که هدف از گذاشتن لینک‌های متعدد در خیلی از کتاب‌های الکترونیک دانشگاهی، کمک به دانشجو برای درک بهتر موضوعات مطرح شده است، ولی این مساله امکان دارد باعث به هم ریختن تمرکز فرد برای فهمیدن عمق مطلب موجود شود.
کتاب کاغذی یا الکترونیکی کدام بهتر است؟
ولی شاید علت عدم دریافت عمق مطلب در روش کتاب خوانی الکترونیکی تنها به علت وجود عوامل مذکور در عدم تمرکز محدود نشود. چندین سال قبل که نمایشگرهای ال.سی.دی و ال.ای.دی به روی کار نیامده بودند، می‌شد تقصیر این مشکل را به گردن کیفیت نامطلوب نمایشگرها و آسیب آن به چشم انداخت. ولی در حال حاضر نمایشگرهای موجود در لپ‌تاپ‌ها یا تبلت‌ها کیفیت بسیار بالاتری نسبت به کاغذهای چاپی دارند و این امکان را فراهم آورده است که سایز کلمات را نیز به دلخواه تنظیم کرد. با این همه، بعضی ها به خاطر وجود نور پس‌زمینه در این دستگاه‌ها نمی توانند تمرکز درستی نمایند. ولی در دستگاه های کتابخوان دیجیتال که مجهز به تکنولوژی «جوهر الکترونیک» (e-ink) می باشند، ساختار صفحه نمایش بسیار به کاغذ معمولی شباهت دارد. ولی باز هم با این همه مطالعه کتاب کاغذی باعث درک بهتر می‌شود. ولی دلیل آن چیست؟
کتاب کاغذی یا الکترونیکی کدام بهتر است؟
پژوهشگران نروژی اخیرا در پژوهشی از چند داوطلب تقاضا کردند تا حکایتی را روی یک دستگاه کتابخوان (سیستم مجهز به فناوری جوهر الکترونیکی) و هم چنین در قالب کتاب معمولی کاغذی مطالعه نمایند. نتیجه این آزمایش جالب بود. کسانی که به مطالعه کتاب کاغذی پرداخته بودندنسبت به گروه دوم بشتر می‌توانستند جزئیات مطالب کتاب را به یاد بیاورند. از آنها خواستند تا به ترتیب 14 اتفاق مهم داستان را بازگو کنند. افرادی که داستان را با کتاب کاغذی مطالعه کرده بودند، دو برابر بیشتر نسبت به افرادی که کتاب الکترونیکی را خوانده بودند توانستند آن 14 اتفاق را توصیف کنند.
چرا مطالعه روی کتاب کاغذی بهتر به خاطر سپرده می‌شود؟
پژوهشگران معتقدند احتمالا یکی از علت های این مساله، ماندگاری موقعیت مطالب گوناگون است که به خواندن آن ها می پردازیم. بعد از خواندن یک کتاب و مجله کاغذی، می‌توانیم به خاطر آوریم که به عنوان مثال فلان مطلب را در یک‌سوم ابتدایی کتاب و در آخرین پاراگراف صفحه سمت راست خوانده بودیم. در حالی که وقتی از طریق نمایشگرهای الکترونیکی به مطالعه کتاب می پردازیم، هیچ نوع ادراک جسمی از مکان مطالب در کتاب و تعداد صفحاتی که خوانده‌ایم و همین چنین صفحاتی که باقی مانده نداریم. و همچنین به دلیل آنکه موقعیت متون اغلب ثابت نیست، نمی‌توانیم از این ویژگی به عنوان یک سرنخ جهت خاطر نشان کردن مطالب خوانده شده استفاده نماییم.
باز نشر از سایت گیتامهر
